Categorie: Blog (Pagina 14 van 15)

Handleiding voor de Duitse sneltrein

Een sneltrein is doorgaans een trein van de Deutsche Bahn die in het slechtste geval niet en in het beste te laat vertrekt. Snel is enkel de gezwindheid waarmee je geld voor je treinticket van je rekening gaat. Net als de uren van vertrek en aankomst zijn de tarieven voor het gebruik van de Duitse sneltreinen onberekenbaar. Niets is vast bij de Deutsche Bahn, niet eens de bonussen van de zichzelf bedienende managers, die de eigenschap hebben alleen maar te stijgen. Je kunt maar beter geen zitplaats reserveren in een sneltrein van de Deutsche Bahn, want als de trein uitvalt ben je die investering kwijt, zodat je je geld net zo goed in het water bij de eendjes kunt gooien (een ‘Ente’ of eend is in het Duits ook een fopperij). Het is aangewezen om een rol toiletpapier (niet enkel als servet) en een ouderwetse po (niet enkel als het regent) mee te brengen als je je op de Duitse sneltrein verlaat (bij ‘verlaat’ grimlachen!), maar het goede nieuws is dat de wachtenden (wachters en wachter*innen of *essen) op het perron geen stand- of statiegeld hoeven te betalen, niet eens als ze de fles zijn door zich daar ‘die Beine in den Leib’ te staan.

Nach der Reparatur

De S-Bahn komt niet. Het treinverkeer is verstoord en op het digitale bord loopt een uitgeput bandje dat zegt waarom: het treinverkeer is onregelmatig na de herstelling van een trein. Zo staat het er: Nach der Reparatur eines Zugs. Dus niet vanwege een defect of een lopende herstelling, maar vanwege de geslaagde herstelling van een defecte trein. Ik hoop dat ik het nog eens meemaak op het perron: de aankondiging dat het treinverkeer is verstoord in afwachting van een defecte trein. Zo’n bericht zou de reiziger aan het denken kunnen zetten in afwachting van het wachten. Want wat doet de reiziger, die lummel, eigenlijk op het perron als de trein niet komt? Misschien is hij pas met goed gevolg geopereerd en denkt erover na hoe gestoord hij is na zijn herstel.

De leugen als wereldorde

En als eind dit jaar Trump weer aan de macht komt, dan heerst de boosaardige klavervier van de leugen in de wereld. Het vierspan van Poetin, Modi, Xi en Trump, snuivende heersers over vier leugenimperia. Dan kunnen we samen met Franz Kafka zeggen: ‘Die Lüge wird zur Weltordnung gemacht.‘

Gedachten en handelingen van een hamsteraar van wc-papier op de pot

uit angst voor ’t slinken van ’t papier

propt hij de blaadjes in zijn mond,

slikt ze door met veel plezier

en vreet zijn buikje bol en rond.

en bloemleest de blaadjes in zijn darm

die zich diepzinnig ronden in zijn kont

wees zeker, het komt eruit als stront,

drollig, stomend en elastisch warm.

maar nu de blaadjes op de rol ontbreken

hoor je hem in de nasleep der geruchten

op zijn porseleinen pot nog zuchten:

was het maar in mijn keelgat blijven steken.

Omkeringen: banale, erotische, groteske

Het gebruik van de voorzetsels ‘voor’ en ‘na’ roept bij mij altijd het beeld op van een geslaagde vermageringskuur (de dikke en de dunne Hitchcock op de krantenvoorpagina in de sloep van de film ‘Lifeboat’). Maar het kan ook omgekeerd. Paustovski gaat in het winterse Batoem vaak eten bij ‘De Arme Misja’: ‘Op een ruit van deze herberg was met olieverf een dikke man geschilderd die zijn wangen bol blies als een trompetspeler. Onder dit portret stond als tekst: “Onze arme Misja nadat hij in deze herberg gegeten heeft”.’ De andere ruit waarop diezelfde Misja broodmager van de honger afgebeeld had gestaan was bij een vechtpartij gesneuveld. (‘Sprong naar het zuiden’). Omkeringen kunnen krasse vormen aannemen, bijvoorbeeld bij Flaubert in Constantinopel: ‘Ik heb schandknapen suikergoed zien kopen van het geld dat zij met hun kont verdiend hadden, zodat de anus de maag schonk wat de laatste meestal aan de eerste levert’ (aan Louis Bouilhet, op 14 november 1850 in Constantinopel, zie ‘Haat is een deugd’). Er is ook het ‘voor’ en ‘na’ dat een dramatisch verloop kent. In Rusland werd de voorste schedelhelft van de voor het leger gerekruteerde boeren kaalgeschoren om die gemakkelijker te kunnen opsporen als ze deserteerden. Die halve beurt overkomt de pas getrouwde Vasja in Tsjechovs verhaal ‘Vrouwen’. Er is een combinatie van scheren en doorknippen van de levensdraad (toch ook een omkering) in ‘Mutwille des Himmels’, een anekdote van Kleist. Het gaat over generaal Dieringshofen die gekist wenst te worden in de toestand waarin hij overlijdt. Ze beloven het hem. Niet veel zit de generaal dood in een kapperszetel, ingezeept, de baard half eraf. En nog schuimend van de zeep wordt de dode (in Frankfurt an der Oder) in zijn kist gelegd. Er zijn omkeringen van erotische aard. Als er kussen uitgewisseld worden tussen beginnende gelieven, zou je aannemen dat hun aantal almaar toeneemt, maar bij Catullus is dat juist niet het geval (‘Da mi basia mille, deinde centum’; ‘Geef me duizend kussen, dan honderd’), terwijl Mörike er in zijn Duitse vertaling juist duizenden aan toevoegt: ‘Gib mir tausend und hunderttausend Küsse’). Een aardige omkering tref je aan in mijn novelle ‘Hotel Silesia’, waar de vrouw, die daarvoor in ruil een hoop geld krijgt, aan de mannelijke verteller moet beloven dat ze hem nooit meer zal proberen te verleiden. En ten slotte zijn er de omkeringen in het schaduwrijk van Eliots ‘Barre Land’: ‘En ik zal jou iets anders laten zien dan / Je schaduw die ‘s ochtends achter je aan stapt / Of je schaduw die ’s avonds op je toe komt.’

« Oudere berichten Nieuwere berichten »

© 2024 Piet de Moor

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑