Na negenendertig dagen begon Noah (nu de populairste jongensnaam in Duitsland) schik te krijgen in het voederen van zijn dieren. Zijn grootste zorg was dat de beesten zich niet tegelijk ontlastten, en dat zijn schip niet in zijn eigen zog van drek terugdreef, want aan boord was zelfs de zachtste stank al niet meer te harden. Zelfs de milieubewuste duiven brachten in plaats van een fris groen twijgje alleen maar de inhoud van hun darmen terug, en al van ver moesten ze uitkijken naar een droge landingsbaan. Als een concertmeester dirigeerde Noah met zijn stokje de stoelgang van de dieren, die van de olifanten plofte neer met een sonore bas en die der fijnbesnaarde muggen trilde aan het oppervlak van de regentonnen. Vergeleken met die troep was het neerkomen van de regen kinderspel, een zegen. En toen na honderdvijftig dagen de Ararat opdoemde wendde Noah snel de steven, want op het droge vermoedde hij alleen maar nattigheid.

In een wereld die draait op voorwaardelijkheid leidt het absolute tot stilstand.

Ik dacht dat ik in een medisch trainingsprogramma voor aanstaande moeders was beland, wat me toch enigszins verbaasde voor een zaterdagse tv-avond op dat gevorderde uur. Maar het was geen zingende harpij die na het krabben op de verkeerde plek voor nader onderzoek in een gynaecologische stoel was gehesen, maar wel de Zweedse Loreen die voor haar optreden in het Songfestival zeker niet bij Ikea een van de pot gerukt ligmeubel in bruikleen had gekregen waarop ze met ongeknipte nagels lag te klauwen. Maar de Zwitser Nemo, tot in zijn naam een sympathieke kloon van de Duitser Klaus Nomi, heeft gewonnen met vlag en wimpel, in rok en broek, in broekrok. De code is gebroken, de beker ook, het vruchtwater is nog heel.

Een lunette kan zowel de ring zijn die het cijferblad van een horloge omsluit als de ronding waarin de nek van de veroordeelde op het valmes van de guillotine wacht. Maar de mensheid heeft al zo lang op het einde der tijden gewacht dat ze zich maanziek en verstrooid verwijderd heeft van het schavot waar de tijd op zijn onthoofding wacht.

’Overhellen’ is de beweging die de hartstocht aankondigt waarmee Lucifer het inferno is ingedoken.

Als Josef K. in een cel gezeten had, dan zou die wellicht het nummer 313 hebben gedragen, een cijfer ‘dat je best kunt onthouden als drie mannetjes van opzij gezien: een gevangene die voorbijkomt met één bewaker voor en één achter zich.’ Dat dit niet is gebeurd is het gevolg van een misverstand: Nabokov publiceerde Doorzichtige dingen vijftig jaar na Het proces.

Waarom zou een verhaal niet mogen beginnen met een halfblinde held die in een graatmagere griet in een olympisch zwembad meer dan een platvis ziet?

Wat we niet vinden is soms het resultaat van het vergeefse zoeken. De grootste leemte wordt echter veroorzaakt door wat er is, maar wat we verzuimen te vinden omdat we er niet naar zoeken, vanwege onze onwetendheid over de aanwezigheid ervan. De wereld is als een boek vol zoekplaatjes waarin je misschien niet meteen iets zou zoeken als iemand je niet had gezegd dat er een fascinatie in te vinden was, bijvoorbeeld de boom der kennis. Wat zou het nog kunnen zijn? Maar nu ben je tot inzicht gekomen, want vinden is nu je doelgericht motief. Dat doe je door naar iets te zoeken waarvan je niet weet wat het is, laat staan of het er is. Is dat niet dapper? Wees maar zeker dat de toeschouwers die in het geniep vanaf hun balkons hebben toegekeken het terrein uitkammen zodra je je activiteiten hebt gestaakt en uit hun gezichtsveld verdwenen bent, in de hoop dat ze zullen vinden waarnaar jij in hun verbeelding zonder resultaat hebt gezocht. Bij gebrek aan een vondst zullen die toeschouwers dan teleurgesteld moeten concluderen dat jíj toch gevonden hebt waarnaar zíj tevergeefs hebben gezocht, alsof je hen te vlug af bent geweest, alsof zij alleen al door jouw zoeken het recht hebben zich toe te eigenen wat je hebt gezocht. Ga maar na hoe interessant en intrigerend je intussen bent. Als je een man bent, kun je de volgende dag met een mooie dame in de buurt gaan paraderen, in de ene hand haar hand, in de andere nog een kluit verse aarde. Paraderen kun je ook als vrouw, want aan verse aarde is er geen gebrek. Gegarandeerd hoor je later in het donker de kluiten van beide naar de vondst spittende geslachten in het rond vliegen. Misschien vinden mannelijke en vrouwelijke gravers elkaar in een omhelzing om over de desillusie van het vergeefse zoeken heen te komen.

Meissl und Schadn is een legendarisch restaurant op de Neumarkt in Wenen. De keuken maakt er publiciteit voor een Schnitzel à la Arthur Schnitzler (‘mit allen Schikanen’: 33,90 euro). Friedrich Adler, de pacifistische zoon van de stichter van de Oostenrijkse sociaaldemocratie Victor Adler, vermoordde er in 1916 de Oostenrijkse premier Karl Graf Stürghk met een pang. In de volksmond heet Meissl und Schadn Scheissel und Maden.

Nabokov een virtuoos? Ja, maar ondanks alle bewondering: dat is nu juist het probleem. Hij kan geen maat houden, hij spuit te veel slagroom op zijn taart, hij kleedt ons te warm aan voor het seizoen, zodat we gaan hunkeren naar eens een doodgewone winterzon in zijn werk, naar een vrieskou die voor een keer niet zoemt.